Πώς όμως επιτυγχάνει τον στόχο αυτό το ΕΠΙΛΥΩΝ;
Αρχικά γίνονται επαφές της συντονιστικής ομάδας με κοινωνικές οργανώσεις και αναδεικνύονται θέματα προς επίλυση, είτε τοπικά είτε ευρύτερου ενδιαφέροντος. Ακολούθως, η ομάδα του ΕΠΙΛΥΩΝ σε συνεργασία με τα εργαστήρια και τους καθηγητές του Ιδρύματος προσδιορίζει τον τύπο και τρόπο της πιθανής μελέτης και φέρνει σε επαφή τον υπεύθυνο καθηγητή και τους ενδιαφερόμενους φοιτητές με την κοινωνική ομάδα. Εάν υπάρχει κοινό ενδιαφέρον, προχωρά η υλοποίηση της μελέτης είτε ως υλοποίηση Διπλωματικής εργασίας είτε ως υλοποίηση Μεταπτυχιακής διατριβής είτε ως τεχνική εργασία σε πλαίσιο συγκεκριμένου μαθήματος. Με το πέρας της μελέτης, ετοιμάζεται έκθεση αναφοράς που είναι διαθέσιμη στην κοινωνική ομάδα και σε κάθε ενδιαφερόμενο. Η κάθε μελέτη υλοποιείται με σχεδόν μηδενικό κόστος καθώς είναι μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Στο πλαίσιο του ΕΠΙΛΥΩΝ υπάρχει ένας μικρός προϋπολογισμός της τάξης των 500€ που καλύπτει έξοδα υλοποίησης (π.χ. χαρτικά, φωτοτυπίες, έκδοση αναφοράς, μετακινήσεις).
Ποιοι συμμετέχουν το πρόγραμμα;
Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα (PERARES) συντονίζεται από το University of Groningen της Ολλανδίας και συμμετέχουν Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Ιδρύματα σε χώρες της Ολλανδίας, του Βελγίου, της Γερμανίας, της Αγγλίας, της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ελλάδας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας, της Νορβηγίας, της Ιταλίας, της Κύπρου, της Εσθονίας, της Δανίας και του Ισραήλ. Συμμετέχουν 26 εταίροι συνολικά, ενώ από την Ελλάδα συμμετέχει μόνο το Πολυτεχνείο Κρήτης με επιστημονικώς υπεύθυνο τον αν. καθηγητή Κελεσίδη Βασίλειο, ενώ το έργο θα συνεχισθεί με τη συμμετοχή του επίκουρου καθηγητή Ευάγγελου Γρηγορούδη.
Ποια τα πιθανά οφέλη για την κοινωνία και το Ιδρυμα;
Το όλο εγχείρημα δίδει θετικά αποτελέσματα σε όλους τους ενδιαφερομένους. Οι φοιτητές ασχολούνται με θέματα άμεσου ενδιαφέροντος με απήχηση στην τοπική κοινωνία και όχι μόνον, ο καθηγητής επίσης ασχολείται με θέματα ενδιαφέροντα και έχει επιπρόσθετα μία ομάδα φοιτητών που ασχολείται με ζήλο στην επίλυση των συγκεκριμένων προβλημάτων, ενώ η κοινωνική ομάδα έχει πρόσβαση σε αποτέλεσμα της μελέτης με τη βοήθεια του ΕΠΙΛΥΩΝ. Το δε Πολυτεχνείο Κρήτης συνεισφέρει άμεσα με το προσωπικό του, τους φοιτητές του και τις υποδομές του στην επίλυση θεμάτων της τοπικής κοινωνίας που χρήζουν επιστημονικής αντιμετώπισης.
Τι έχει πετύχει έως σήμερα το ΕΠΙΛΥΩΝ;
Εως σήμερα έχουν ενεργοποιηθεί πάνω από 10 κοινωνικοί φορείς και μη κυβερνητικές οργανώσεις της περιοχής των Χανίων και έχουν δώσει έως σήμερα περισσότερα από 20 θέματα προς αντιμετώπιση. Στα δύο χρόνια λειτουργίας του ΕΠΙΛΥΩΝ έχουν επιλυθεί (έχουν παραδοθεί μελέτες) σε πέντε θέματα, ενώ ήδη τρέχουν τέσσερα διαφορετικά θέματα.
1. Ενεργειακή μελέτη για χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας στο Νεώριο Μόρο, με θέμα που δόθηκε από τον Ιστιοπλοϊκό Ομιλο Χανίων. Η μελέτη ήταν η πρώτη που παραδόθηκε, υλοποιήθηκε από το εργαστήριο Ανανεώσιμων και Βιώσιμων Ενεργειακών Συστημάτων με υπεύθυνο τον αν. καθ. Θ. Τσούτσο και από την ομάδα των κων Δετοράκη Μαρίας και Ταπόγλου Ευδοκίας. Οι τεχνολογίες που εξετάσθηκαν ήταν η προσθήκη φωτοβολταϊκών πλαισίων στη σκεπή του κτηρίου και η ψύξη του χώρου με θαλασσινό νερό. Η χρήση φωτοβολταϊκών κρίθηκε περιβαλλοντικά βιώσιμη με θετικούς οικονομικούς δείκτες. Για την ψύξη με χρήση θαλασσινού νερού μελετήθηκε η διάταξη του συστήματος, επελέγη ένας εναλλάκτης και μία αντλία και το κόστος κρίθηκε σχετικά μικρό σε σχέση με τα οφέλη.
2. Επεξεργασία υγρών αποβλήτων κτηνοτροφικής μονάδας των Φυλακών της Αγιάς σε σύστημα τεχνητού υγροβιότοπου. Το θέμα δόθηκε από τη Διεύθυνση Φυλακών Αγιάς και υλοποιήθηκε στο Εργαστήριο Τεχνολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος με υπεύθυνο τον καθηγητή Ε. Διαμαντόπουλο, από την Ι. Βοροστσούκ, στο πλαίσιο της Διπλωματικής της Εργασίας για το Πτυχίο του μηχανικού περιβάλλοντος. Η μελέτη ήταν σε θεωρητικό και σχεδιαστικό επίπεδο που στηρίχθηκε από πειραματικά αποτελέσματα πιλοτικής μονάδας εγκατεστημένης στον χώρο του εργαστηρίου. Έγιναν μετρήσεις στο βουστάσιο, επεξεργάστηκαν απόβλητα από το βουστάσιο, κατασκευάστηκε πιλοτική μονάδα καθίζησης για να σχεδιαστεί η πρωτοβάθμια δεξαμενή καθίζησης. Όλα τα σχέδια δόθηκαν μαζί με τη μελέτη στη Διεύθυνση των Φυλακών Αγιάς.
3. Έρευνα για την οικονομική βιωσιμότητα των τοπικών επιχειρήσεων, θέμα που δόθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Χανίων. Η μελέτη υλοποιήθηκε στο εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων, με υπεύθυνο της εργασίας τον επίκουρο καθηγητή Ε. Γρηγορούδη, από την ομάδα των κ. Β. Δεληκωνσταντίνου και Α. Παράσχου. Ήταν μία ποσοτική έρευνα με προσωπικές συνεντεύξεις από 150 επιχειρήσεις. Εξετάσθηκαν στοιχεία ανά κλάδο (είδη σπιτιού, τουριστικά είδη, καλλυντικά, ένδυση), οικονομικά, τρόποι αντιμετώπισης της κρίσης, θέματα διαφήμισης και επιχειρηματικών σχεδίων και βγήκαν μερικά πολύ ενδιαφέροντα σύνθετα συμπεράσματα. Η έρευνα παρουσιάσθηκε σε ημερίδα του Εμπορικού Συλλόγου Χανίων και απέσπασε πολύ θετικά σχόλια τόσο για το εύρος όσο και για τα αποτελέσματα που εξήχθησαν.
4. Έρευνα για το μερίδιο αγοράς συγκεκριμένων περιοχών αγορών 'πιάτσες καταστημάτων', ένα θέμα που δόθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Χανίων. Η μελέτη υλοποιήθηκε στο εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων, με υπεύθυνο της εργασίας τον επίκουρο καθηγητή Ε. Γρηγορούδη, από την ομάδα των κ. Β. Δεληκωνσταντίνου και Α. Παράσχου, στο πλαίσιο μαθήματος. Ήταν μία ποσοτική έρευνα με προσωπικές συνεντεύξεις από 500 άτομα, πολίτες άνω των 15 ετών. Αναλύθηκε η συμπεριφορά ως προς την συχνότητα των αγορών, ποσά αγορών, φύλο, περιοχές αγορών, λόγοι επιλογής συγκεκριμένων αγορών και βγήκαν μέσες βαθμολογίες για τις επιμέρους περιοχές. Η έρευνα παρουσιάσθηκε σε ημερίδα του Εμπορικού Συλλόγου Χανίων και απέσπασε πολύ θετικά σχόλια τόσο για το εύρος όσο και για τα αποτελέσματα που εξήχθησαν.
5. Έρευνα συμπεριφοράς των προτιμήσεων καταναλωτών της Παλαιόχωρας, ένα θέμα που δόθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Παλαιόχωρας. Η μελέτη υλοποιήθηκε στο εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων, με υπεύθυνο της εργασίας τον επίκουρο καθηγητή Ε. Γρηγορούδη, από την ομάδα των κ. Μ. Τσιτσιλώνη και Β. Φόρτσα. Ήταν μία ποσοτική έρευνα με προσωπικές συνεντεύξεις από 100 άτομα. Ορίστηκαν βασικές υπηρεσίες / προϊόντα και εξετάστηκαν ως προς τις τιμές, την ποικιλία, την εξυπηρέτηση, τους χώρους των καταστημάτων και δόθηκε μία συνολική βαθμολογία. 3 στους 5 καταναλωτές επισκέπτονται 4 φορές τα καταστήματα της Παλαιόχωρας μία φορά τον μήνα, ενώ 3 στους 4 καταναλωτές επισκέπτονται τα Χανιά 4 φορές τον μήνα. Αναλύθηκαν τα ποσά που ξοδεύονται και σε τι κατηγορίες προϊόντων, έγινε αξιολόγηση των καταστημάτων όσον αφορά τις τιμές, την ποικιλία, την εξυπηρέτηση και τους χώρους των καταστημάτων. Τέλος βγήκαν ολικοί δείκτες συμπεριφοράς, με χρήσιμα συμπεράσματα για όλους τους καταστηματάρχες. Η μελέτη παρουσιάσθηκε σε ημερίδα του Εμπορικού Συλλόγου Παλαιόχωρας με μεγάλη επιτυχία.
Ποια τα προβλήματα που... τώρα επιλύονται;
Tα θέματα που είναι σε εξέλιξη (επιλύονται) αφορούν σε:
Σύστημα συλλογής, ταξινόμησης και δημοσιοποίησης παραπόνων από κοινωνικό φορέα, ένα θέμα που δόθηκε από την Ένωση Καταναλωτών Χανίων και υλοποιείται από το εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων, με υπεύθυνο της εργασίας τον καθ. Ν. Ματσατσίνη (και φοιτητής ο Α. Παράσχος).
Προμελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία μαρίνας στην πόλη των Χανίων, ένα θέμα που δόθηκε από τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο Χανίων και υλοποιείται από το εργαστήριο Διοικητικών Συστημάτων με υπεύθυνο τον καθηγητή Β. Μουστάκη (φοιτητής Παπάζογλου).
Αρχιτεκτονική μελέτη για τη σκίαση χώρων Δημοτικού Σχολείου Ρεθύμνης, ένα θέμα που δόθηκε από τον Σύλλογο Δασκάλων του 12ου Δημοτικού Σχολείου Ρεθύμνης και υλοποιείται από το εργαστήριο Αρχιτεκτονικής Τεχνολογίας, με υπεύθυνο τον αν. καθηγητή Ν. Παπαμανώλη.
Προμελέτη σκοπιμότητας για τη δημιουργία Εμπορικού Κέντρου στα Χανιά, θέμα που δόθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Χανίων και αναμένεται να υλοποιηθεί από το εργαστήριο Διοικητικών Συστημάτων με υπεύθυνο τον καθηγητή Β. Μουστάκη (αναζητείται φοιτητική ομάδα για να το αναλάβει).
Μελέτη καταναλωτικής συμπεριφοράς τουριστών στην Παλαιόχωρα, θέμα που δόθηκε από τον Εμπορικό Σύλλογο Παλαιόχωρας και αναμένεται να υλοποιηθεί από το εργαστήριο Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Συστημάτων Υποστήριξης Αποφάσεων, με υπεύθυνο της εργασίας τον επίκουρο καθηγητή Ε. Γρηγορούδη (αναζητείται ομάδα φοιτητών να το αναλάβει).
Πέραν των ανωτέρω, υπάρχουν ακόμη 10 θέματα που έχουν τεθεί από κοινωνικούς φορείς των Χανίων, όπως Φίλοι του Βυθού, ΠοδηΛάτρεις, Οικολογική Πρωτοβουλία, Δημοτικό Σχολείο Πλατανιά, για τα οποία όμως δεν έχει φανεί ακόμη συγκεκριμένο ενδιαφέρον από Εργαστήρια ή καθηγητές για να τα αναλάβουν. Συζητείται η δυνατότητα τα θέματα αυτά να προωθηθούν στην ευρύτερη ομάδα εργασίας του PERARES και στα υπόλοιπα Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, έτσι ώστε να διευρυνθεί ο κύκλος εφαρμογής τους.
Ποια τα νέα από το ευρωπαϊκό μέτωπο;
Διοργανώθηκε το Συνέδριο '5th Living Knowledge Conference 2012' που έλαβε χώρα την περίοδο 10 - 12 Μαΐου, 2012 στη Βόννη της Γερμανίας. Από το ΕΠΙΛΥΩΝ συμμετείχαν οι κ. Α. Σαϊτάκης (διευθυντής του Επιστημονικού και Τεχνολογικού Πάρκου Κρήτης) και Μ. Μπαρμπόπουλος (πρόεδρος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου Χανίων), ως μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής του ΕΠΙΛΥΩΝ. Υπήρξε μεγάλος αριθμός συνέδρων, με πολύ καλές παρουσιάσεις και έγιναν καλές επαφές. Εγινε συζήτηση για την νέα προκήρυξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ο στόχος θα μπορούσε να είναι να υπάρξει διεθνοποίηση των θεμάτων προς αντιμετώπιση από τα συμμετέχοντα Science Shops. Θα μπορούσε να γίνεται ένας άτυπος διαγωνισμός, με την επιλογή των καλυτέρων που θα μπορούσαν να 'επιλυθούν' μέσω των εταίρων του PERARES. Υπήρξε δε η πολύ καλή παρουσίαση του ΕΠΙΛΥΩΝ και της πορείας της κίνησης δράσεων αυτών στην Ελλάδα από τον κ. Σαϊτάκη με την εργασία 'Δημιουργώντας ένα 'Κατάστημα Επιστήμης - Science Shop' στην Κρήτη: πρόοδος, μελλοντικά σχέδια και διδάγματα' των Β. Κελεσίδη και Α. Σαϊτάκη.
Τι θα μπορούσαν να κάνουν άλλοι κοινωνικοί φορείς των Χανίων και της Κρήτης;
Η σημαντική επιτυχία που είχε το ΕΠΙΛΥΩΝ έως σήμερα, με τα θέματα που επιλύθηκαν με επιστημονικό τρόπο και με τις απαντήσεις που έλαβαν οι διάφοροι κοινωνικοί φορείς πρέπει να ευαισθητοποιήσει και άλλους κοινωνικούς φορείς του Νομού Χανίων αλλά και της Κρήτης, για να έρθουν σε επαφή με την Ομάδα Διαχείρισης του ΕΠΙΛΥΩΝ, να συζητήσουν τεχνολογικά θέματα που τους απασχολούν και που θα μπορούσαν να επιλυθούν από τα εργαστήρια του Πολυτεχνείου Κρήτης. Μπορούν να έρχονται σε επαφή για να θέσουν τα πιθανά τεχνολογικά θέματα, να δώσουν τα στοιχεία τους και να τους αποσταλεί το έντυπο για την υποβολή του αιτήματος τους. Διευκρινίζεται ότι, ως συνάγεται και από τις περιγραφείσες παραπάνω δραστηριότητες, δεν είναι σίγουρο ότι θα γίνει η επίλυση του θέματος, καθώς γι' αυτό θα πρέπει και να βρεθεί το ενδιαφερόμενο Εργαστήριο. Όμως, αν δεν αναζητήσουμε την λύση, ίσως να μην την βρούμε ποτέ!
Αξίζει ένα μεγάλο 'ευχαριστώ' στις ομάδες των φοιτητών και στους καθηγητές τους που ασχολήθηκαν με τα θέματα αυτά και έτσι με την κατάλληλη συνεργασία και καθοδήγηση οι φοιτητές έφεραν σε πέρας τα έργα αυτά προς όφελος των κοινωνικών φορέων και εν τέλει της τοπικής κοινωνίας.
Τηλέφωνα επαφής και συμμετοχές, επ. καθηγητής κ. Ε. Γρηγορούδης (τηλ. 2821037346 ) ή κ. Β. Χατζηστάμου (τηλ. 2821037635 ).
Του Β. ΚελεσΙδη, αν. καθ. Πολυτεχνείου Κρήτης
